Ένα από τα αρχαιότερα παραδείγματα Στοάς, ενός εμπορικού κέντρου ηλικίας 2.700 ετών με αρτοποιείο, ελαιοπωλείο και φαρμακείο ανακάλυψαν οι αρχαιολόγοι στην ανασκαφή της αρχαίας Αργίλου, κοντά στην Καβάλα σύμφωνα με δημοσίευμα αγγλικής εφημερίδας.
Υπεύθυνοι των ανασκαφών είναι ο Καναδός καθηγητής Κλασικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Μόντρεαλ Ζαν Περό και ο αρχαιολόγος κ. Ζήσης Μπόνιας προϊστάμενος της ΙΗ΄Εφορείας Αρχαιοτήτων Καβάλας.
Οι αρχαιολόγοι έφεραν στο φως τα εξαιρετικά καλά διατηρημένα ερείπια ενός αρχαίου εμπορικού κέντρου στη Βόρεια Ελλάδα .
Μάλιστα εντόπισαν μεμονωμένα καταστήματα - με το ένα να έχει επιβεβαιωθεί ως αρτοποιείο, ένα κατάστημα πώλησης ελαιόλαδου και ένα κατάσταημα το οποίο πιστεύουν ότι είναι φαρμακείο στο οποίο πωλούνταν καλλυντικά και φάρμακα.
Στην αρχαία Ελλάδα , η στοά ήταν μια μεγάλη, ανοιχτή δομή στην οποία στεγάζονταν καταστήματα και οριοθετούνταν δημόσιες πλατείες από την πόλη .
Οι στοές ήταν κοινές κατά την ελληνιστική περίοδο, από τον 3ο έως τον 1ο αιώνα π.Χ., αλλά νωρίτερα παραδείγματα είναι εξαιρετικά σπάνια.
Το εύρημα της Άργιλου είναι το παλαιότερο παράδειγμα μέχρι σήμερα από τη βόρεια Ελλάδα και είναι εντελώς μοναδικό.
Μάλιστα οι αρχαιολόγοι πιστεύουν ότι υπάρχουν πολλά περισσότερα ευρήματα τα οποία μπορούν να εντοπιστούν στον χώρο με τη συνέχιση της έρευνας.
Εμπορικό κέντρο της αρχαιότητας
Η αρχαία πόλη της Αργίλου ήταν η πρώτη ελληνική αποικία που ιδρύθηκε στην περιοχή γύρω από τον ποταμό Στρυμόνα.
Στο απόγειό της, τον 5ο αιώνα π.Χ. , Άργιλος ήταν μια από τις πλουσιότερες πόλεις της περιοχής .
Από το 1992 , ο καθηγητής Perreault και ο Δρ Ζήσης Μπόνιας πραγματοποιούν ανασκαφές στο λόφο που καλύπτει την Άργιλο.
Τα ερείπια της στοάς βρίσκονται στο βόρειο άκρο του χώρου που θεωρείται ότι ήταν η εμπορική περιοχή της πόλης, 50 μέτρα από την περιοχή του λιμανιού.
Η στοά ήρθε στο φως κατά την ανασκαφή του Ιουνίου στην περιοχή, η οποία έφερε στο φώς μια στοά 40 μέτρων.
Ο χώρος είχε κάποτε επτά δωμάτια, πέντε εκ των οποίων έχουν ανασκαφεί, με μέγεθος 5 μέτρα πλάτος και 7,5 μέτρα μήκος, με τον τοίχο να φτάνει περίπου τα 2,5 μέτρα.
Κάθε δωμάτιο ήταν ένα κατάστημα και κάθονταν πλάι-πλάι, όπως τα καταστήματα στα σύγχρονα εμπορικά κέντρα.
Τα δωμάτια ανήκουν στη δυτική πλευρά της στοάς, για αυτό και οι αρχαιολόγοι θα επεκταθούν στην άλλη πτέρυγα όταν τελειώσουν την τρέχουσα ανασκαφή τους.
Η στοά είναι ασυνήθιστη δεδομένου ότι δεν ήταν αρχιτεκτονικά ομοιόμορφη .
Οι εδικοί θεωρούσαν πως λόγω της ευημερίας της πόλης, η κατασκευήτης είχε ανατεθεί από την πόλη σε ένα αρχιτέκτονα.
Αν συνέβαινε αυτό όμως, θα έπρεπε να υπάρχει μια αρχιτεκτονική ομοιομορφία στη δομή, δε θα υπήρχε καμία διαφορά ως προς το μέγεθος των χρησιμοποιούμενων λίθων και όλα τα δωμάτια θα ήταν ίδια.
Ωστόσο, τα ευρήματα δείχνουν ακριβώς το αντίθετο, αφού οι τεχνικές κατασκευής και οι πέτρες που χρησιμοποιούνται είναι διαφορετικές από το ένα δωμάτιο στο άλλο υποδεικνύοντας ότι αρκετοί χτίστες χρησιμοποιήθηκαν για κάθε δωμάτιο, κάτι που δημιουργεί ενδείξεις ότι οι ιδιοκτήτες καταστημάτων ήταν πιθανώς υπεύθυνοι για την κατασκευή των δωματίων και όχι η πόλη
Παγωμένη στο χρόνο
Στην Εποχή του Σιδήρου, η Βόρεια Ελλάδα ήταν πολύ ευημερούσα . Η κοιλάδα του ποταμού Στρυμόνα, του οποίου το Δέλτα βρίσκεται σε απόσταση μικρότερη από τρία χλμ. από Άργιλο, ήταν πλούσια σε ορυχεία χρυσού και αργύρου .
Με τα λιμάνια της και τα κοντινά ορυχεία , Άργιλος βρίσκονταν σε στρατηγική θέση για το εμπόριο πολύτιμων μετάλλων, η ευημερία της όμως μειώθηκε γρήγορα από τα μέσα του 5ου αιώνα π.Χ. , όταν οι Αθηναίοι ίδρυσαν την κοντινή πόλη της Αμφίπολης .
Το 357 π.Χ. , ο Φίλιππος Β΄ κατέλαβε ολόκληρη την περιοχή και εκτόπισε τους κατοίκους από την Άργιλο στην Αμφίπολη.
Έρημη και ανέγγιχτη από την περαιτέρω αστική ανάπτυξη, Άργιλος παρέμεινε παγωμένη στο χρόνο, με αποτέλεσμα τα κτίρια να βρίσκονται σε καλή κατάσταση.